ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΣΤΟ BOOKSINFO

33

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 21. ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΠΡΩΤΟΣ ΒΑΘΜΟΣ - ΜΕΓΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ ΤΗΣ ΚΛΕΙΔΟΣ (ΠΡΩΣΟΣ ΙΠΠΟΤΗΣ)

«Αν κάποιος σε χαστουκίσει στο ένα μάγουλο, γύρισέ του και το άλλο» ρίπε ο Ιησούς. Ο Ζαρατούστρας θα διαφωνούσε μ’ αυτό επειδή ο ταπεινός μετατρέπεται σε άγιο και αυτός που δίνει το χαστούκι σε αμαρτωλό. Η προσέγγιση του Ζαρατούστρα δεν είναι η συγχώρεση, επειδή αν συγχωρέσεις κάποιον δεν πρόκειται ποτέ να σε συγχωρέσει. Αν τον χτυπήσεις κι εσύ, τότε θα είσαστε ίσοι και η υπόθεση θα ξεχαστεί. Όταν όμως τον συγχωρείς, η υπόθεση παραμένει ανοιχτή και ανολοκλήρωτη. Τον έχεις ντροπιάσει και δε μπορεί εκείνος πλέον να σε συγχωρέσει. Ο Ζαρατούστρας θεωρεί ότι όλοι οι ονομαζόμενοι άγιοι είναι εγωιστές, ακόμα και μέσα στην ταπεινότητα και την πραότητά τους. Στο βάθος της ψυχής τους περιφρονούν τους «αμαρτωλούς» ανθρώπους και θεωρούν τους εαυτούς τους ανώτερους. Οι «αμαρτωλοί» δεν αξίζουν ούτε καν το θυμό των «αγίων» οι οποίοι βεβαίως θεωρούν τον εαυτό τους ανώτερους.

Ο Ιησούς είπε: «Πεθαίνω για να σώσω την ανθρωπότητα. Κουβαλάω αυτό το σταυρό για να σας σώσω από όλες τις δυστυχίες σας» Δύο χιλιάδες χρόνια μετά και παρά τη θυσία του Ιησού, γιατί η ανθρωπότητα δεν έχει σωθεί; Ο Ζαρατούστρας δε μπορεί να συγχωρέσει τον Ιησού. Κάνει τον άγιο και δε μπορεί να σταματήσει αυτή του τη συμπεριφορά ούτε καν μπροστά στο θάνατο, το μεγαλύτερο διδάσκαλο. Μήπως τελικά ήταν αυτός ο λόγος που οι άνθρωποι τον σταύρωσαν; Μήπως τους έκανε να ντρέπονται με την ανωτερότητά του; Μήπως δεν μπόρεσαν να τον συγχωρέσουν γι’ αυτό; Μήπως ο Ιησούς ήταν τόσο υπεύθυνος για τη σταύρωσή του όσο κι εκείνοι που τον οδήγησαν στο σταυρό; Όταν ο Ιησούς προσεύχεται γι’ αυτούς πάνω στο σταυρό λέγοντας στον Πατέρα του «συγχώρεσέ τους, γιατί δεν ξέρουν τι κάνουν» εκείνος παραμένει ο γνώστης, ο ανώτερος όλων κι αυτοί οι αμαθείς, οι υπάνθρωποι, οι βάρβαροι, οι αμαρτωλοί.

Ο άνθρωπος που έκλεψε στο παρελθόν δε σημαίνει ότι δε μπορεί να γίνει άγιος στο μέλλον. Ο άνθρωπος μπορεί ν’ αλλάξει μέσα σε μια στιγμή. Το μέλλον είναι πάντα ανοιχτό. Στα πλαίσια του σωφρονιστικού συστήματος των μελών της, η κοινωνία θα πρέπει να κάνει σαφή διάκριση μεταξύ σωφρονισμού και εκδίκησης. ΄Ενας φόνος που έγινε σε μια κακιά στιγμή, κάτω από την επήρεια του θυμού και της οργής δε μπορεί να καθορίσει εξ ολοκλήρου τη ζωή του εγκληματία αλλά και των αθώων μελών της οικογένειάς του που στιγματίζονται εξίσου. Πολλές συζητήσεις γίνονται σχετικά με την διατήρηση ή κατάργηση της θανατικής ποινής. Η εσχάτη των ποινών σίγουρα αποτελεί την εσχάτη μορφή εκδίκησης μιας κοινωνίας προς τον εγκληματία. Το ζητούμενο είναι να βρεθεί και να εφαρμοσθεί ένα σωστό σωφρονιστικό σύστημα, ώστε ο παραβάτης να συνειδητοποιήσει το σφάλμα του και να αναμορφωθεί πραγματικά.

Κανένας άνθρωπος δε γεννιέται εγκληματίας. Κάθε μωρό που γεννιέται είναι αθώο. Πρέπει να βρούμε τις αιτίες της εγκληματικότητας και να τις εξαλείψουμε. Και μόνο μια συνειδητή και σκεπτόμενη κοινωνία μπορεί να εξαλείψει τις αιτίες. Για παράδειγμα όταν εξαλειφθεί η φτώχεια από τη γη, είναι βέβαιον ότι θα εξαλειφθούν τουλάχιστον και τα μισά από τα εγκλήματα που διαπράττονται. Οι περισσότεροι βιασμοί γίνονται σε χώρες θεοκρατικού χαρακτήρα, όπου η γυναίκα είναι καταπιεσμένη. Συγχρόνως καταπιέζονται και οι άντρες που δε μπορούν να εκφράσουν ελεύθερα τη σεξουαλικότητά τους. Κάποιοι από αυτούς καταφεύγουν στο βιασμό.

Ο Λάο Τσε, έξη αιώνες πριν από τον Ιησού είπε ότι αν θέλεις να είσαι ο πρώτος στον κόσμο, θα βρεθείς τελευταίος. Κι αν αντέχεις να μείνεις πίσω τελευταίος, θα βρεθείς πρώτος. («και οι έσχατοι έσονται πρώτοι»)΄Ετσι οι άνθρωποι που επιχείρησαν να κτίσουν τον πύργο της Βαβέλ δεν τα κατάφεραν, γιατί ήθελαν να είναι οι πρώτοι των πρώτων. ΄Ηθελαν να ξεπεράσουν ακόμα και το Θεό. Ας ρίξουμε μια ματιά σ’ αυτή την διάσημη παραβολή από τη Γένεση της Παλαιάς Διαθήκης.

« Και ην πάσα η γη χείλος εν, και φωνή μία πάσι. Και εγένετο εν τω κινήσαι αυτούς από ανατολών, εύρον πεδίον εν τη γη Σενναάρ και κατώκησαν εκεί. Και είπεν άνθρωπος τω πλησίον αυτού «δεύτε πλινθεύσωμεν πλίνθους και οπτήσωμεν αυτάς πυρί. Και εγένετο αυτοίς η πλίνθος εις λίθον, και άσφαλτος ην αυτοίς ο πηλός. Και είπαν. Δεύτε οικοδομήσωμεν εαυτοίς πόλιν και πύργον ου έσται η κεφαλή έως του ουρανού, και ποιήσωμεν εαυτοίς όνομα προ του διασπαρήναι ημάς επί προσώπου πάσης της γης.» ( ΓΕΝΕΣΙΣ, κεφάλαιον ΙΑ)

Και πράγματι, οι άνθρωποι έχτισαν τόσο την πόλη όσο και τον πύργο, που έφθανε ως τον ουρανό, ονομάστηκε πύργος της Βαβέλ και αποτελεί μια από τις γνωστότερες παραβολές της Γένεσης, του πρώτου Βιβλίου της Παλαιάς Διαθήκης. Στην αρχή « ην πάσα η γη χείλος εν, και φωνή μία πάσι». Δηλαδή υπήρχε μια γλώσσα και μια φωνή για όλους τους ανθρώπους που κατοικούσαν στη γη. Ας εξετάσουμε κατ’ αρχήν τι είναι γλώσσα.

Η γλώσσα είναι ένας κώδικας σημείων ορισμένης μορφής με την οποία επιτυγχάνεται η επικοινωνία μεταξύ των μελών μιας γλωσσικής κοινότητας. Τα απαραίτητα συστατικά κάθε γλώσσας είναι δύο. Οι φθόγγοι και οι σημασίες. Ή η μορφή και το περιεχόμενο. Το μεγαλείο της γλώσσας έγκειται στη διάρθρωση της δομής που επιτρέπει σε καθαρώς υλικά στοιχεία τους φθόγγους να λειτουργούν ως φορείς άυλων στοιχείων όπως είναι οι σημασίες. Οι σημασίες - περιεχόμενο ή οι φθόγγοι – μορφή προηγήθηκαν κατά τη διάρκεια της εξελικτικής διαδικασίας του ανθρώπου; Ο αμερικανός ποιητής Γκάρυ Σνάιντερ είναι κατηγορηματικός. Ο άνθρωπος πρώτα συνέλαβε τις σημασίες με το νου, την ψυχή και τις αισθήσεις και κατόπιν αναζήτησε έναν τρόπο για να τις εκφράσει στον υλικό κόσμο. ΄Ετσι άρχισαν να δημιουργούνται οι γλώσσες. Η γλώσσα από μόνη της είναι μια σύμβαση μεταξύ των ανθρώπων, σύμβαση απαραίτητη όμως για να εκφραστούν βαθύτερες σημασίες. Ο μεγάλος γλωσσολόγος Φερντινάν ντε Σωσσύρ λέει σχετικά : « Ο λόγος μπορεί να παρομοιασθεί με ένα φύλλο χαρτιού. Η σκέψη αποτελεί τη μία όψη του και οι ήχοι την άλλη. Δε μπορεί να κόψει κανείς τη μία όψη, χωρίς να κόψει συγχρόνως και την άλλη. Το ίδιο και στη γλώσσα. Δε μπορεί κανείς να απομονώσει ούτε τους φθόγγους από τη σκέψη ούτε τη σκέψη από τους φθόγγους.» ΄Αρα λοιπόν η γλώσσα είναι ο κύριος φορέας της σκέψης του ανθρώπου. Το γεγονός ότι η γη ήταν μιας γλώσσας και μιας φωνής σημαίνει, ότι υπήρχε ενότητα σκέψης και έκφρασης μεταξύ όλων των ανθρώπων. Οι άνθρωποι επικοινωνούσαν μεταξύ τους, αλλά και με το Θεό. Η πίστη τους ήταν σταθερή και δυναμική. Όμως ήρθε κάποτε η στιγμή που οι άνθρωποι επέτρεψαν στη σκέψη τους να ξεφύγει από την ανατολή ( σύμβολο του φωτός και του Θεού), οπότε επήλθε η πνευματική τους πτώση. « και εγένετο εν τω κινήσαι αυτούς από ανατολών, εύρον πεδίον εν γη Σενναάρ και κατώκησαν εκεί» Κίνησαν λοιπόν από την ανατολή και κατοίκησαν στη γη Σενναάρ, δηλαδή στην πεδιάδα της Σενναάρ. Η πεδιάδα συμβολίζει το φόβο, την αμφιβολία και κάθε είδους αρνητική σκέψη, σε αντίθεση με το λόφο ή το βουνό που συμβολίζει την προσευχή και την πνευματική σκέψη. Η λέξη Σενναάρ, όπως και η λέξη Βαβέλ σημαίνει «σύγχυση».

Βρισκόμενοι λοιπόν σε μεγάλη πνευματική σύγχυση οι άνθρωποι της παραβολής του Πύργου της Βαβέλ, συλλαμβάνουν την παράλογη ιδέα να φθάσουν στον ουρανό, να αποκτήσουν δηλαδή τη χαμένη εσωτερική τους αρμονία μετά το προπατορικό αμάρτημα και την εκδίωξή τους από την Εδέμ, με υλικά μέσα. Χτίζοντας έναν πύργο με γήινα θεμέλια που θα έφτανε μέχρι τον ουρανό.

Η παραβολή επισημαίνει επίσης ότι ένας από τους στόχους για τους οποίους έκτιζαν την πόλη και τον Πύργο της Βαβέλ ήταν για να αποκτήσουν όνομα. Στη Βίβλο το όνομα προσδιορίζει τη φύση οποιουδήποτε πράγματος ή προσώπου. Με αυτή την έννοια το «όνομά» μας προέρχεται μόνο από το Θεό και δίδεται σ’ αυτόν που κατορθώνει να νικήσει τις ανθρώπινες αδυναμίες του και να Τον πλησιάσει. Ο Ιωάννης στην Αποκάλυψη επισημαίνει επί του θέματος στον περιβόητο στίχο 17 του Β’ κεφαλαίου. « όποιος έχει αυτιά ας ακούσει τι λέει το Πνεύμα στις εκκλησίες. Στο νικητή θα δώσω από το μάννα το κρυμμένο, και θα του δώσω ακόμη ένα άσπρο ψηφί και πάνω στο ψηφί είναι γραμμένο νέο όνομα που κανείς δεν το γνωρίζει παρά εκείνος που το λαβαίνει.»

Στη συνέχεια η παραβολή του πύργου της Βαβέλ μας λέει ότι ο Θεός θύμωσε με την αλαζονεία των ανθρώπων και τους σκόρπισε σ’ όλη τη γη. ΄Εφερε δε ανάμεσά τους γλωσσική σύγχυση ώστε να μη μπορούν να καταλάβουν ο ένας τον άλλον. Η γλωσσική σύγχυση είναι μια παραστατική περιγραφή της νοητικής και πνευματικής σύγχυσης των ανθρώπων εκείνων που έχουν παρερμηνεύσει το λόγο του Θεού και τον έχουν προσαρμόσει στη δική τους παραμορφωμένη γήινη γλωσσική πραγματικότητα. Το αμάρτημα της οικοδόμησης του Πύργου της Βαβέλ οδηγεί στην αποξένωση της ανθρωπότητας από το Θεό, αλλά και στην αποξένωση των ανθρώπων μεταξύ τους. ΄Εκτοτε οι άνθρωποι, ενώ είναι αδέλφια προερχόμενα από την ίδια θεική ουσία, μιλάνε διαφορετικές γλώσσες και αναζητούν διαφορετικούς Θεούς. «Ο εκφυλισμός των αξιών ξεκινά πάντα από τη διαστρέβλωση της γλώσσας. «Κάθε φορά που κάποιοι άνθρωποι αποκαλούν κάποιους άλλους ‘παράσιτα’, μια καινούργια σφαγή είναι προ των πυλών» επισημαίνει ο Ισραηλινός συγγραφέας ΄Αμος Οζ.

Ο Ιησούς δεν ζήτησε να κτίσουμε έναν υλικό πύργο που να φθάνει στον ουρανό, αλλά δίδαξε ότι ο άνθρωπος πρέπει να πάει στο πιο κρυφό μέρος της καρδιάς του και να βιώσει εκεί την παρουσία του Θεού. Οι σημερινές εκκλησίες και οι σημερινοί ναοί ως κτίσματα δεν έχουν καμία αξία αν οι πιστοί δεν εγκαταστήσουν το Θεό - όποιο όνομα κι αν δίνουν σ’ αυτόν - στην καρδιά τους. Οι άνθρωποι που έκτισαν τη Βαβέλ υπέπεσαν στην πλάνη να νομίσουν ότι η μορφή πύργος ταυτίζεται με το περιεχόμενο της θεϊκής ουσίας, ότι η Νέα Ιερουσαλήμ κτίζεται από τη γη προς τον ουρανό με υλικά μέσα. Η Νέα Ιερουσαλήμ όμως, όπως περιγράφεται στην «Αποκάλυψη» του Ιωάννη (ΚΑ’, 22) έρχεται από τον ουρανό προς τη γη με τρόπο καθαρά πνευματικό, σαν αποτέλεσμα της προσευχής και της πίστης μας στο Θεό.

Προϊστορικά, τα πρώτα ίχνη κατοίκησης της περιοχής της Βαβυλώνας ανάγονται στον 23ο αιώνα π.Χ., ενώ ιστορικά η κατοίκηση της πεδιάδας αρχίζει γύρω στο 3.000 π.Χ. Οι αρχαιολόγοι εξετάζοντας τα ερείπια της αρχαίας Βαβυλώνας βρήκαν τι μπορεί να ήταν τα θεμέλια του πύργου της Βαβέλ. Ένα τετράγωνο κτίσμα από αναχώματα φτιαγμένα από πηλό, ύψους περίπου τριακοσίων ποδιών ή 91 μέτρων από κάθε πλευρά. Πιστεύεται ότι ο πύργος της Βαβέλ κτίστηκε αρχικά από τον Νεμρώδ και η πιο εντυπωσιακή ανακατασκευή του έγινε από τον βασιλιά Ναβουχοδονόσωρα τον Β’ ( 605-562 π.Χ.) ο οποίος λέγεται ότι πήρε διαταγή από τον θεό των Βαβυλωνίων Μαρντούκ να κτίσει έναν πύργο του οποίου η κορυφή να ανταγωνίζεται τον ουρανό. Ο πύργος, χτισμένος από λάσπη, αχυρένια τούβλα και άσφαλτο, είχε πυραμιδοειδή μορφή που αποτελούνταν από τετράγωνους πύργους οι οποίοι βαθμηδόν προς την κορυφή του κτίσματος περιόριζαν το πλάτος τους. Ένα ελικοειδές ύψωμα γύρω από τον πύργο επέτρεπε σε άλογα και κάρα να κυκλοφορούν με άνεση. Η αρχή του τέλους για το κτίσμα της Βαβέλ έλαβε χώρα γύρω στο 478 π. Χ. όταν την πόλη κατέλαβε ο βασιλιάς των Περσών Ξέρξης. Ο πύργος παραμελήθηκε και κατέρρευσε. Ο Μέγας Αλέξανδρος, αφού κατέλαβε τους Πέρσες, σχεδίαζε να ξανακτίσει τον πύργο και τα περισσότερα από τα ερείπιά του είχαν περισυλλεγεί για την ανακατασκευή του όταν ο μεγάλος έλληνας στρατηλάτης πέθανε πριν προλάβει να ολοκληρώσει τα σχέδιά του. Σήμερα, οι ανασκαφές στην περιοχή Μπορσίπα, 120 χιλιόμετρα νότια της Βαγδάτης συνεχίζονται από αυστριακούς και Βρετανούς αρχαιολόγους. Οι αρχές του Ιράκ δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για τη μερική αναστήλωση του Πύργου της Μπορσίπα, που θεωρείται ο πύργος της Βαβέλ, αφού αυτή η αναστήλωση θα μπορούσε να γίνει ισχυρός πόλος τουριστικής έλξης στο μέλλον και να φέρει πολλά χρήματα στη χώρα.

Το όνομα Βαβέλ από την εβραϊκή ρίζα bll σημαίνει συγχέω. Το όνομα Babil ( Bab-il ή Bab – ilu) σημαίνει «Πύλη του Θεού». Ο Βολταίρος στο « Φιλοσοφικό Λεξικό» απορεί γιατί η λέξη Βαβέλ στη Γένεση σημαίνει «σύγχυση», αφού στις ανατολικές γλώσσες σημαίνει «Πόλη του Θεού, Ιερή πόλη». Ο γάλλος φιλόσοφος δίνει την παρακάτω εξήγηση γι αυτό. Βαβέλ σημαίνει σύγχυση είτε επειδή οι αρχιτέκτονες του πύργου διαφώνησαν και τσακώθηκαν μεταξύ τους αφού ύψωσαν το κτίσμα σ’ ένα ορισμένο ύψος ή επειδή οι άνθρωποι από τότε άρχισαν να μιλάνε διαφορετικές γλώσσες μεταξύ τους. Κάποιοι θεωρούν ότι ο πύργος της Βαβέλ αποτέλεσε την απαρχή του τεκτονισμού, επειδή η σύγχυση των γλωσσών βοήθησε να αναπτυχθεί η συνομιλία μέσω σημείων και συμβόλων. Λέγεται ότι μερικοί από τους αρχιτέκτονες του πύργου της Βαβέλ πήγαν στην Αίγυπτο και έφτιαξαν τις πυραμίδες. Κάποιοι θεωρούν τις πυραμίδες σαν μια κιβωτό όπου κρύβονται τα μυστικά της δημιουργίας, αλλά κα το μέλλον του κόσμου. Οι πυραμίδες της Αιγύπτου είναι το μόνο από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου που σώζεται και μάλιστα σε πολύ καλή κατάσταση.

Η εικόνα της τέλειας και απόλυτης σύγχυσης αντικατοπτρίζει σήμερα τις σχέσεις μεταξύ Δύσης και Ισλάμ. Τα μόνα κοινά σημεία επαφής είναι οι οικονομικές δοσοληψίες για το πετρέλαιο και οι προβληματικές διαμεσολαβητικές προσπάθειες για τη λύση του Μεσανατολικού. Πρόσφατο τραγικό παράδειγμα που εκφράζει αυτή τη σύγχυση είναι η επίθεση στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης που είχε σαν αποτέλεσμα το θάνατο χιλιάδων αμάχων και την κήρυξη πολέμου από τις Η.Π.Α. και τους συμμάχους της ενάντια στο Ιράκ που έχει με τη σειρά του ως αποτέλεσμα το θάνατο και άλλων αμάχων. Και η σύγχυση διαιωνίζεται μέχρι να βρεθεί κάποιος ή κάτι να τη σταματήσει. Είναι γνωστό ότι η εξέλιξη της επιστήμης δεν θα ήταν η ίδια χωρίς τους ΄Αραβες. Επιστήμες όπως τα Μαθηματικά, η Αστρονομία, η Γεωγραφία, η Ιατρική, η Φιλοσοφία και η Αρχαιολογία εξελίχθηκαν σε μεγάλο βαθμό από τους ΄Αραβες από τον 7ο έως τον 10ο αιώνα, την εποχή που η Ευρώπη ήταν βυθισμένη στο σκοτάδι του Μεσαίωνα. ΄Ενα Μεσαίωνα που βιώνει σήμερα με τη σειρά του ο Αραβικός κόσμος, αφού κάποιοι μαθητές ιερατικών σχολών όπως οι Ταλιμπάν και άλλοι αιρετικοί που ερμηνεύουν το Κοράνι με το δικό τους αυθαίρετο τρόπο, εκμεταλλεύονται την αμάθεια των πολλών με στόχο την κοσμική εξουσία. Το Κοράνι επιτρέπει τον πόλεμο μόνο ως άμυνα σε απρόκλητη επίθεση, ενώ τέτοιου είδους ιερό πόλεμο μπορούν να κηρύξουν μόνο ανώτατοι θρησκευτικοί λειτουργοί και σε καμία περίπτωση πλούσιοι κοσμικοί όπως ο Οσάμα Μπιν Λάντεν. Η λέξη «τζιχάντ» για τους πραγματικά λόγιους μουσουλμάνους σημαίνει « ο αγώνας για την εδραίωση της πίστης μέσα στον κάθε άνθρωπο» και όχι «ιερός πόλεμος» με χρήση φονικών όπλων. Το Κοράνι απαγορεύει ρητά τις σφαγές αμάχων. Δεν εξαιρούνται από αυτή την απαγόρευση ούτε οι Αμερικανοί κι ας κτίζουν πύργους της Βαβέλ σαν τους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης, σύμβολα άφατου υλισμού και ανθρώπινης αλαζονείας.

Στην εποχή μας γίνεται πολύς λόγος για επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων και των λαών. Επικοινωνία που μπορεί να λύσει πολλά προβλήματα. Πολιτικά, θρησκευτικά, επιστημονικά, εμπορικά. Το ΄Ιντερνετ, αλλά και τα υπόλοιπα μέσα μαζικής επικοινωνίας φαίνεται να συμβάλλουν αποφασιστικά σ’ αυτό το σκοπό, όταν χρησιμοποιούνται σωστά. Σε ποια γλώσσα όμως θα γίνεται αυτή η επικοινωνία, αφού κάθε λαός ή φυλή έχουν διαμορφώσει πλέον ένα δικό τους επικοινωνιακό κώδικα, μια δική τους γλώσσα με αποτέλεσμα μια σύγχρονη γλωσσική Βαβέλ, αφού οι υπάρχουσες γλώσσες και διάλεκτοι είναι χιλιάδες; Κάποιοι επιστήμονες προσπάθησαν να δημιουργήσουν μια καινούργια διεθνή γλώσσα την εσπεράντο που περιείχε στοιχεία από πολλές άλλες γλώσσες κυρίως λατινογενείς. Το πείραμα απέτυχε και η εξήγηση που δόθηκε γι’ αυτήν την αποτυχία ήταν ότι η εσπεράντο είναι μια γλώσσα τεχνητή, κατασκευασμένη στα εργαστήρια, χωρίς ιστορία και πολιτισμό πίσω της. Τα τελευταία χρόνια η αγγλική φαίνεται να κερδίζει οριστικά τη μάχη ως γλώσσα της παγκοσμιοποίησης και της διεθνούς επικοινωνίας εκτοπίζοντας τη γαλλική η οποία κυριαρχούσε πριν μερικές δεκαετίες. Η κυριαρχία της αγγλικής γλώσσας, ως παγκόσμιου εργαλείου επικοινωνίας, τρομάζει κάποιους οι οποίοι πιστεύουν ότι θα εξαφανιστούν οι υπόλοιπες γλώσσες και κατά συνέπεια οι πολιτισμοί που δημιουργήθηκαν σε αυτές. Η γλώσσα όμως όσον αφορά τους φθόγγους ή τη μορφή εξελίσσεται στο χρόνο χωρίς αυτό να δημιουργεί προβλήματα στη σημασία ή στο περιεχόμενο αυτής. Τα Αγγλικά του Σαίξπηρ διαφέρουν από τα σύγχρονα Αγγλικά και τα ελληνικά του Αισχύλου διαφέρουν επίσης από τα Νέα Ελληνικά. Σημασία δεν έχει η προστασία της γλώσσας σαν φθόγγοι ή μορφή, αλλά η προστασία της σημασίας ή περιεχομένου που η κάθε γλώσσα εκφράζει. Άλλωστε η υιοθέτηση μιας κοινής παγκόσμιας γλώσσας δε σημαίνει εγκατάλειψη της μητρικής μας γλώσσας στην οποία θα εξακολουθούμε να επικοινωνούμε και να δημιουργούμε ως μέλη της ίδιας γλωσσικής κοινότητας. Σημαίνει απλώς καλύτερη επικοινωνία μεταξύ όλων των ανθρώπων που κατοικούν στη γη.

Η Βιολέτα ήθελε να συνεχίσει την ανάγνωση του βιβλίου, αλλά η ώρα είχε πάει δύο μετά τα μεσάνυχτα και ένοιωθε τα βλέφαρά της βαριά. Πρόλαβε να κλείσει το βιβλίο λίγο πριν πέσει σ’ ένα βαθύ ύπνο χωρίς όνειρα.

ΕΠΟΜΕΝΟ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 22

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 21. ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΠΡΩΤΟΣ ΒΑΘΜΟΣ - ΜΕΓΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ ΤΗΣ ΚΛΕΙΔΟΣ (ΠΡΩΣΟΣ ΙΠΠΟΤΗΣ)

33 - ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΛΥΤΡΑ